He Hoʻokūkū Mele A Moʻolelo.

Synopsis: Entries are now being accepted for the new Hawaiian poetry and writing competition. Entries must be in the Hawaiian language. The deadline is ka La Ho‘iho‘i Ea, July 31.

•••

Welina e nā makamaka heluhelu o Kauakūkalahale. Ua lohe mai nei paha ʻoukou i kahi mea hou o ka ʻāina? He mea hou ia e hauʻoli ai ka naʻau o ka poʻe haku mele a kākau moʻolelo paha. I ka Pōʻahā nei, ka lā Hoʻomanaʻo i ka Naʻi Aupuni, iā Kamehameha, ua hoʻomaka ihola ka hoʻokūkū hou, ʻo ia hoʻi, He Hoʻokūkū Mele A Moʻolelo. A he hiki i nā kānaka a pau ke komo, mai ke nui a ka liʻiliʻi.

He ʻelua hoʻokūkū, ʻo kekahi, he hoʻokūkū haku mele a ʻo kekahi, he hoʻokūkū kākau moʻolelo. A ke waiho ʻoe i mele a i moʻolelo paha, a laila, he hiki iā ʻoe ke komo i kekahi māhele o ka hoʻokūkū, ʻo ia hoʻi, ka māhele wikiō. Akā, aia nō ʻoe a waiho i kāu mele a moʻolelo paha, a laila, e hoʻomaopopo ʻia aku ʻoe no ia māhele wikiō. No laila, mai nō a hopohopo i ka wikiō, ʻoiai, nāu nō ia e hoʻoholo i ke komo a me ke komo ʻole paha i loko o ia māhele o ka hoʻokūkū. Akā, e hoʻomaka ka noʻonoʻo ʻana i mele a i moʻolelo paha e luana ai ka lehulehu, a e hiu aʻe ka lima i ke kākau.

Eia mai nā mea e pono ai ke mele a me ka moʻolelo paha. He pono ke haku ʻia a kākau ʻia paha ma ka ʻōlelo Hawaiʻi. A ʻo ke mele, he 20 lālani ka pōkole loa, a he 100 lālani ka lōʻihi loa. A ʻo ka moʻolelo (he moʻolelo ʻoiaʻiʻo, a he moʻolelo haku wale paha), he 1,000 hua ʻōlelo ka pōkole loa, a he 4,000 hua ʻōlelo ka lōʻihi loa. (ʻO ka lōʻihi o kēia kolamu nei, pau pū me nā hoʻolaha ʻelua i lalo nei, he 610 hua ʻōlelo.) A ʻo ka makana, he $500 a i ʻole ia, ka pahu puke o ka Moʻolelo o Hiʻiakaikapoliopele na Hooulumahiehie a me ka unuhi. Aia ke koho i nā mea e lei ana i ka lei o ka lanakila.

E hele aku i www.hawaiianliterature.com no ka palapala waiho mele a moʻolelo a me ka ʻike e pili ana i nei hoʻokūkū. ʻO ka lā hope loa e waiho ai i ke mele a moʻolelo paha, ʻo ia ka Lā Hoʻihoʻi Ea, ka lā 31 hoʻi o ka mahina ʻo Iulai. A e kūkala ʻia aku ana nā lanakila i ka lā hānau o ka Mōʻīwahine Liliʻuokalani, ka lā 2 hoʻi o ka mahina ʻo Kepakemapa.

Na ka hui ʻo Awaiaulu ka mālama ʻana i ua hoʻokūkū nei, a ʻo nā kānaka nāna ka lawelawe ʻana i nā hana e pono ai, ʻo ia ʻo Puakea Nogelmeier o Awaiaulu a me ke Kulanui o Hawaiʻi, ʻo Alex Windell o ka hui ʻo Microsoft Corp., ʻo Kapali Lyon o ke Kulanui o Hawaiʻi, ʻo Hiapo K. Perreira o ke Kulanui o Hawaiʻi a me Annette Kuʻuipolani Wong o ke Kulanui o Hawaiʻi.

E ʻaʻa i ka hula, waiho ka hilahila i ka hale. A mai nō a poina, ʻo ka Lā Hoʻihoʻi Ea ka lā hope loa e waiho ai i kāu mele a moʻolelo paha.

Aloha ʻĀina ma Kahana. I ka lā ʻapōpō, ka lā 14 o Iune, e naue aku i Kahana no ka huliāmahi ʻana ma ke kūkulu ʻana i ke kuapā o ka loko ʻo Huilua. E hoʻomaka ka hana i ka hola 7:00 o ke kakahiaka a e pau i ke kau ʻana o ka lā i ka lolo (12:00). A ma hope aku, e pāʻina ana a e hoʻokani pila ana a i ka hola 3:00 o ka ʻauinalā.

The weekly Hawaiian language column is coordinated by Kawaihuelani Center for Hawaiian Language at the University of Hawaii.